تقدم بر خدا و رسول به چیست ؟
تفسیر آیه شریفه:
آیه شریفه "یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ" (سوره حجرات، آیه ۱) به مؤمنان هشدار می‌دهد که در امور دینی و زندگی خود، پیش از دستور خدا و رسولش (ص) اقدام نکنند و از تقوای الهی پیروی نمایند. معنای "لا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ" این است که نباید بدون اجازه یا فرمان خدا و رسولش، تصمیم‌گیری یا عملی انجام دهید. این آیه تأکید می‌کند که باید در همه امور، تابع دستورات الهی و سنت پیامبر (ص) باشیم و از پیش‌دستی کردن در اموری که مربوط به دین و زندگی است، پرهیز کنیم.
بیست نمونه از "تقدم بر خدا و پیامبر":
1. تصمیم‌گیری در امور دینی بدون مراجعه به قرآن و سنت: مثلاً ایجاد احکام جدید بدون استناد به منابع دینی.
2. تفسیر شخصی از آیات قرآن بدون علم کافی: تفسیر قرآن بر اساس نظرات شخصی بدون مراجعه به تفاسیر معتبر.
3. ایجاد بدعت در دین: اضافه کردن اعمال یا rituals (مراسم) جدید به دین که در شریعت وجود ندارد.
4. قضاوت بدون علم: قضاوت کردن در مورد دیگران بدون داشتن اطلاعات کافی.
5. پیش‌دستی در امور سیاسی بدون مشورت با رهبران دینی: تصمیم‌گیری‌های سیاسی بدون در نظر گرفتن دستورات دینی.
6. انجام اعمال عبادی بدون توجه به دستورات شرعی: مثلاً نماز خواندن به روشی غیر از روشی که در سنت پیامبر (ص) آمده است.
7. تصمیم‌گیری در امور خانوادگی بدون توجه به دستورات دینی: مثلاً ازدواج یا طلاق بدون رعایت احکام شرعی.
8. پیش‌دستی در امور اقتصادی بدون رعایت احکام اسلامی: مثلاً معاملات ربوی یا غیرشرعی.
9. ایجاد فرقه‌های جدید در دین: تشکیل گروه‌های جدید با عقایدی که با قرآن و سنت مغایرت دارد.
10. تفسیر نادرست از احادیث: استفاده از احادیث بدون بررسی سند و دقت در معنای آن.
11. پیش‌دستی در امور اجتماعی بدون توجه به ارزش‌های دینی: مثلاً ترویج فرهنگ‌های غیراسلامی.
12. تصمیم‌گیری در امور علمی بدون توجه به اخلاق دینی: مثلاً تحقیقات علمی که با اخلاق اسلامی مغایرت دارد.
13. پیش‌دستی در امور تربیتی بدون توجه به دستورات دینی: تربیت فرزندان بر اساس روش‌های غیراسلامی.
14. تصمیم‌گیری در امور نظامی بدون مشورت با رهبران دینی: اقدامات نظامی بدون در نظر گرفتن مصالح اسلامی.
15. پیش‌دستی در امور فرهنگی بدون توجه به ارزش‌های دینی: مثلاً تولید محتوای فرهنگی که با اسلام مغایرت دارد.
16. تصمیم‌گیری در امور پزشکی بدون رعایت احکام شرعی: مثلاً استفاده از روش‌های درمانی غیرشرعی.
17. پیش‌دستی در امور هنری بدون توجه به دستورات دینی: تولید آثار هنری که با ارزش‌های اسلامی سازگار نیست.
18. تصمیم‌گیری در امور قضایی بدون رعایت احکام شرعی: قضاوت کردن بر اساس قوانین غیراسلامی.
19. پیش‌دستی در امور رسانه‌ای بدون توجه به دستورات دینی: انتشار اخبار یا محتوایی که با اسلام مغایرت دارد.
20. تصمیم‌گیری در امور بین‌المللی بدون مشورت با رهبران دینی: اقدامات دیپلماتیک بدون در نظر گرفتن مصالح اسلامی.
چگونه بر بزرگترها پیشی نجوییم؟
1. احترام گذاشتن: همیشه به بزرگترها احترام بگذارید و در حضور آنها ادب را رعایت کنید.
2. گوش دادن: قبل از بیان نظر خود، به صحبت‌های بزرگترها گوش دهید.
3. مشورت کردن: در امور مهم، با بزرگترها مشورت کنید و از تجربیات آنها استفاده نمایید.
4. اجازه گرفتن: قبل از انجام کارهای مهم، از بزرگترها اجازه بگیرید.
5. پیروی از دستورات: در امور دینی و زندگی، از دستورات بزرگترها پیروی کنید.
6. عدم قطع‌کلام: هنگام صحبت بزرگترها، صحبت آنها را قطع نکنید.
7. رعایت ادب: در برخورد با بزرگترها، ادب و نزاکت را رعایت کنید.
8. کمک کردن: در کارها به بزرگترها کمک کنید و از آنها حمایت نمایید.
9. تقدیر و تشکر: از زحمات بزرگترها قدردانی کنید و از آنها تشکر نمایید.
10. عدم پیش‌دستی: در امور مهم، پیش از بزرگترها اقدام نکنید و اجازه دهید آنها تصمیم بگیرند.
نتیجه‌گیری:
آیه شریفه به ما یادآوری می‌کند که در همه امور، باید تابع دستورات خدا و رسولش (ص) باشیم و از پیش‌دستی کردن در اموری که مربوط به دین و زندگی است، پرهیز کنیم. با رعایت ادب و احترام نسبت به بزرگترها و پیروی از دستورات الهی، می‌توانیم از تقدم بر خدا و پیامبر (ص) پرهیز کرده و زندگی‌ای همراه با تقوا و رضایت الهی داشته باشیم.
